
نسلشان به خلفا برسد به دست نیامد.
همسران حسن مثلث
1ـ عایشه دختر طلحه بنعمربن عبیدالله بنمعمر التیمی.260
2ـ ام عبدالله بنت عامربن بشیربن عامر.261
3ـ زینب دختر عبدالله بنحسن مثنی.262
همسر داوودبن حسن مثنی ام کلثوم دختر زین العابدین263
همسر ابراهیم بنحسن مثنی معروف به الغمر ذبیحه بنت محمدبن عبدالله بنعبدالله بنمعاویه بنامیه بنالمغیره مخزومی264
همسر جعفربن حسن مثنی عایشه بنت عوف بنالحارث بنالطفیل بنعبدالله بنسخبره(از قبیله ازد)265
همسر عبدالله بنحسن مثنی (عبدالله محض) که گفته شد از همه فرزندان بزرگتر بوده است.266
هند بنت ابیعبیده بنعبذالله بنزمعه267
خدیجه با اسماعیل بنعبدالملک بنالحارث بنالحکم بنابیالعاص بنمعاویه (از بنیامیه)ازدواج کرد.268 و بعد از خدیجه، خواهر او حماده با این فرد ازدواج میکند.269 فاطمه دختر دیگر حسین الاثرم مادرش ام حبیب بنت عمر بنعلی بنابیطالب، با جعفربن محمد بنعلی بنابیطالب ازدواج کرد و اسماعیل و عبدالله و ام فروه را برایش آورد270
ام کلثوم دختر دیگر حسین الاثرم دوبار ازدواج میکند یکبار با علی بنعبدالله بنالعباس که سلیمان و هارون را برایش آورد و با ر دیگر با حسین بنزیدبن علی بنالحسین ازدواج میکند271 و به نقلی دیگر ام کلثوم دختر حسین الاثرم با ابو محمدبن زید بنحسن272 و به نقلی دیگر با حسن بنحسن بنزید گزارش شده است.273
دختران
در تعداد دختران امام حسن اختلاف است ابنالصوفی از پنج دختر به نامهای فاطمه، ام الخیر یا رمله، ام الحسن، ام سلمه، ام عبدالله،274 ابنعنبه شش دختر275 و ابنسعد هشت دختر که پنج نفر از آنان در کودکی در گذشتهاند به نامهای فاطمه (مادرش ام کلثوم بنت فضل بنعباس بنعبدالمطلب ) دو دختر از خوله بنت منطورفزاریه و دو دختر که فرزند جعده دختر اشعث بودهاند این پنج دختر در کودکی در گذشتند.سه دختر دیگر به نام ام سلمه (مادرش کنیزی به نام ظمیاء )و ام عبدالله که نام اصلی او را فاطمه میداند و مادرش کنیزی به نام صافیه بوده است (این زن مادر امام محمد باقر است) و ام الخیر و ام الحسن مادرشان ام البشیر دختر ابو مسعود نام برده است.276
شیخ مفید از هفت دختر به نامهای فاطمه مادرش ام اسحاق بنت طلحه، ام الحسن و ام الحسین مادرشان ام بشیر، ام عبدالله، ام سلمه و رقیه و فاطمه نام برده است.277
بنابراین بیشتر دختران امام حسن در کودکی و قبل از بلوغ در گذشتند و گزارش ازدواج چهار دختر امام حسن به دست آمدبقیه دختران امام حسن ازدواج نکردند و اگر هم ازدواج کردند خبری از آن بدست نیامده است.
یکی از دختران امام حسن ام عبدالله با امام سجاد ازدواج کرد و امام محمد باقر و عبدالله بنباهر و الحسن والحسین را آورده است بیشتر منابع گزارش این ازدواج را آوردهاند.278
دختر دیگر امام حسن ام سلمه است در باره ازدواج ام السلمه دو گزارش متفاوت در منابع آمده است بعضی از منابع ازدواج ام السلمه با عمربن زین العابدین(پسر امام سجاد معروف به عمر الاشرف) را گزارش کردهاند.279 و بعضی منابع از ازدواج ام سلمه با عمروبن المنذربن الزبیر بنالعوام گزارش کردهاند که فرزندی برایش نیاورد.280 منابعی که ازدواج ام سلمه با پسر امام سجاد را گزارش دادهاند از ازدواج دختر دیگر امام حسن به نام رقیه با عمرو بنمنذر بنالزبیر بنالعوام گزارش دادهاند و منابعی که از ازدواج ام سلمه با فرد گزارش نوادهاند گزارش ازدواج رقیه را نیاوردهاند.
لذا دراینجا گزارش منابعی را میپذیریم که ازدواج دو دختر امام حسن رقیه و ام کلثوم را گزارش دادهاند. رقیه با عمروبن منذربن الزبیر العوام و ام کلثوم با پسر امام سجاد ازدواج کردهاند 281
دختر دیگر امام حسن، ام الحسین مادرش ام ولد بود وی با عبدالله بنالزبیر ازدواج کرد 282. به نقل از کتاب نسب قریش ام الحسین با عبدالله بنالزبیر ازدواج کرد و دو فرزند به نام بکر و رقیه آوردند که در کودکی در گذشتند.283
لذا چهار ازدواج گزارش شده از دختران امام حسن دو ازدواج با آل زبیر یکی با خلیفه زبیری و دیگری با برادر زاده زبیر به نام عمروبن منذربن زهرالعوام و دو ازدواج با علویان (یکی امام سجاد و دیگری پسر امام سجاد به نام عمربن زین العابدین انجام گرفته است.
گفتار چهارم: نوادگان امام حسن علیه السلام
الف) نوادگان پسری امام حسن
1ـ حسن بنزید بنحسن: نسل زیدبن حسن تنها از طریق حسن بنزید ادامه پیدا کرد.284
2ـ پسران حسن بنحسن بنعلی(علیه السلام): عبدالله بنحسن وهمسرانش را هند دختر ابیعبیده بنعبدالله بنزمعه بنالمطلب بناسید بنعبدالعزی-عاتکه دختر عبدالملک بنالحرث بنخالد المخزومی – رکیحه دختر ابیعبیده بنعبدالله بنزمعه285
ابراهیم بنحسن – جعفر بنحسن و حسن بنحسن و فرزند دیگری به نام محمد داشته مانند رمله دختر سعیدبن زید بنعمرو بننفیل بوده است و حسن همچنین با محمد بنعلی بنابیطالب و دختر عمربن علی بنابیطالب [و دختر امام حسین] ازدواج کرد. ابنحزم 286از فرزندانی به نام علی بنحسن بنحسن حسن بنعلی(علیه السلام) نام برده که با عبده دختر امام سجاد ازدواج کرده همچنین داوودبن حسن بنحسن با ام الکلثوم دختر دیگر امام سجاد ازدواج کرده است.
همسران حسن بنحسن علی(علیه السلام)287
1ـ فاطمه دختر امام حسین 1ـ عبدالله بنحسن2ـ ابراهیم الغمر[و دو پسر دیگر] 3ـ حسن
بنحسن.
1ـ رمله دختر سعیدبن زیدبن عمرو بننفیل از قبیله عمربن الخطاب و مادر محمد بود.288
2ـ ازدواج با دختر محمد بنعلی بنابیطالب.
3ـ ازدواج با دختر عمر بنعلی بنابیطالب.
دختران حسن بنحسن
1ـ زینب ازدواج با ولیده بنعبدالملک بنمروان.289
2ـ ام کلثوم ازدواج با محمدبن علی بنحسین (پسر عمویش امام باقر)
3ـ فاطمه با معاویه بنعبدالله بنجعفر بنابیطالب و بعد از آن با ایوب بنمسلمه بنعبدالله بنالولیدبن الولیدبن المغیره ازدواج کرد.
4ـ ملیکه ازدواج با جعفر بنالمصعب زبیر.290
ام القاسم ازدواج با مروان بنابان بنعثمان بنعفان بنو بعد از آن با پسر عمویش علی بنحسین ازدواج کرد.291
دختر حسین بنالحسن بنعلی(علیه السلام) به نام خدیجه با اسماعیل بنعبدالملک بنالحارث بنحکم بنابیالعاص بنامیه ازدواج کرد.292
ب)نوادگان دختری امام حسن
از ازدواج نوادگان دختری امام حسن گزارشی به دست نیامد
نتیجه
از مجموع سی و چهار ازدواجی که برای امام حسن فرزندان و نوادگانش گزارش شده و به دست آمده حداکثر گزارش هفت ازدواج با خاندان سه خلیفه نخست (ابوبکر – عمر- عثمان) و بنیامیه و آلزبیر ثبت شده است.
یک ازدواج با نوهی ابوبکر – سه ازدواج با آل زبیر وسه ازدواج با خلیفه اموی این گزارشات قبل از بررسی و صحت و سقمشان است چه بسا که تعدادی از این گزارشات ناصحیح باشد و یا یک ازدواج برای برای دو نفر ثبت شده باشد بر هرحال آنچه که ما، در این جدولها و نمودارها آوردیم گزارشات حداکثری است و هیچ گزارشی بهعلت ضعیف بودن در نمودارها حذف نشده است.
همسران امام حسن(علیه السلام)
1. سلمی با زینب دختر امرو القیس کندی
2. جعده دختر اشعث کندی
3. ام بشیر دختر ابومسعود خزرجی
4. خوله دختر منظور فزاری
5. ام اسحاق دختر طلحه
6. هند دختر سهیل بن عمرو عامر قریشی
7. ام کلثوم دختر فضل بن عبدالمطلب
8. حفصه دختر عبدالرحمن بن ابوبکر
فرزندان امام حسن(علیه السلام)
1. زید همسرانش لبابه بنت عبیدالله بن عباس
ام ولد
2. حسن همسرش فاطمه بنت الحسین رمله بنت سعید بن زید بن عمرو بن نفیل
ازدواج با دختر عمر بن علی(علیه السلام)
ازدواج با دختر محمد بن علی(علیه السلام)
3. ام الحسین همسرش عبدالله بن زبیر
4. ام عبدالله همسرش امام سجاد (علیه السلام)
5. ام سلمه همسرش عمر بن زین العابدین
6. رقیه همسرش عمرو بن منذر بن زهر العوام
نوادگان امام حسن(علیه السلام)
1. نفیسه دختر زید بن حسن — ولید بن عبدالملک
2. زینب دختر حسن بن حسن — ولید بن عبدالملک بن مروان
3. ام کلثوم دختر حسن مثنی — پسر عمویش محمد بن علی بن حسین(علیه السلام)
4. فاطمه دختر حسن مثنی معاویه بن عبدالله بن جعفر بن ابیطالب
ایوب بن مسلمه بن عبدالله بن الولید بن الولید بن مغیره
5. ملیکه دختر حسن مثنی — مصعب بن زبیر
6. ام القاسم دختر حسن مثنی مروان بن عثمان بن عفان
پسر عمویش علی بن الحسین
7. حسن مثلث عایشه دختر طلحه التیمی
ام عبدالله دختر عامر بن بشیر بن عامر
زینب دختر عبدالله بن حسن مثنی
8. داوود بن حسن مثنی — ام کلثوم دختر حضرت سجاد(علیه السلام)
9. عبدالله بن حسن مثنی هند دختر ابی عبیده بن عبدالله بن زمعه
عاتکه دختر عبدالملک بن الحارث بن مخزومی
رکیحه دختر ابیعبیده بن عبدالله بن زمعه
10. علی بن حسن مثنی — عبده دختر امام سجاد(علیه السلام)
همسران امام حسن(علیه السلام)
فرزندان امام حسن(علیه السلام)
ازدواج نوادگان امام حسن(علیه السلام)
جدول فرزندان امام حسن(علیه السلام) به همراه نام مادر و همسران
نام
مادر
همسر
فرزندان
زیدی بنحسن
ام بشیر بنت مسعود عقبهبن عمرو بننعلبه الخزرجی
1ـ ام کلثوم دختر حسین بناثرم، قاسم فرزندش حسن
2ـ لبابه، نفیسه
حسن بنحسن
(حسن مثنی)
خوله بنت منظور فزاریه
فاطمه بنت الحسین
رصله بنت سعید بنزید بنعمرو بننقفیل
عبدالله، ابراهیم، حسن مثلث
محمد، زینب
ام الحسین
(به نقلی ام الحسن)
ام بشیر مسعود عقبه بنعمرو بنثعلبه
عبدالله بنزبیر
حسن، حسین، طلحه، ابوبکر، فاطمه
ام اسحاق بنت طلعه بنعبیدالله
ام اسحاق بعد از امام حسن با امام حسین و پس با عبدالله بنمحمد بنعبدالرحمن بنابوبکر (ابن ابیعتیق) ازدواج کرد و دختری به نام آمنه برایش آورده است. (ابن سعد، ج3، ص152، بخش اول)
ام سلمه
ام ولد
عمرو بنمنذر بنزبیر بنعوام
که صاحب فرزندی نشد و ابنعنبه با عمر بنزینالعابدین ازداج کرد
رقیه
عمرو بنمنذر بنزهر العوام
ابن عنبه، ص64
حسین بنالاثرم
ام اسحق بنت طلعه
(بلاذری، ج3، ص73)
خدیجه
ام عبدالله عرو
خوله دختر منظور فزاریه
زینالعابدین
محمدباقر، حسن، حسین، عبدالله الباهر
قاسم
خوله
عبدالله
خوله
عبدالرحمن
ام ولد
بدون فرزند از دنیا رفت
جدول نوادگان امام حسن(علیه السلام) به همراه نام پدر و همسران
نام
همسر
نام پدر
توضیحات
حسن مثلث
زینب دختر عبدالله بنحسن مثنی
حسن بنعلی
عبدالله محض
هند بنت ابنعبیده بنعبدالله بنزمعه، نوهی طلحه
حسن بنعلی
داوود بنحسن
ام کلثوم دختر امام سجاد
فاطمه
معاویه بنعبدالله بنجعفربن ابیطالب
حسن بنحسن
جهره، ص42، حسن، صالح زید
زینب
ولید بنعبدالملک بنمروان
حسن بنحسن
جهره، ص42
ابراهیم
محمد
حسن بنحسن
زینب
ولید بنعبدالملک بنمروان
حسن بنحسن
در جهره آمده که همسر معاویه بنمروان بنحکم و مادر ولید بنمعاویه بوده است.
ام کلثوم
محمد بنعلی بنحسین
حسن بنحسن
جعفر
ملیکه دختر داوود بنحسن مثنی، الفخر رازی، ص50
حسن بنحسن
عبدالله
حسن بنحسن
خدیجه
اسماعیل بنعبدالملک بنالحارث بنالحکم بنابیالعاص بنامیه
حسین بنحسن
حَماده
اسماعیل بنعبدالملک